لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی؛ جراحی دقیق، کم‌تهاجمی و مؤثر در درمان ناباروری
درمان ناباروری، تنها به دارو و آزمایش محدود نمی‌شود. در بسیاری از موارد، علت اصلی ناباروری در ساختارهای داخلی لگن، رحم یا لوله‌های فالوپ نهفته است—عواملی که با سونوگرافی یا آزمایش‌های معمول قابل تشخیص نیستند. در چنین شرایطی، لاپاراسکوپی به‌عنوان یک روش جراحی کم‌تهاجمی، دقیق و ایمن، نقش کلیدی در تشخیص و درمان هم‌زمان این مشکلات ایفا می‌کند.
لاپاراسکوپی چیست و چگونه انجام می‌شود؟
لاپاراسکوپی یک روش جراحی پیشرفته است که از طریق ایجاد برش‌های بسیار کوچک (معمولاً ۵ تا ۱۰ میلی‌متر) در ناحیه شکم انجام می‌شود. از طریق این برش‌ها، یک دوربین ظریف (لاپاراسکوپ) و ابزارهای جراحی وارد حفره شکمی می‌شوند. تصویر زندهٔ اندام‌های داخلی لگن (رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ، مثانه، روده و...) با بزرگ‌نمایی بالا روی مانیتور نمایش داده می‌شود و پزشک می‌تواند با دقت بالا، وضعیت آناتومیک را بررسی کرده و در صورت نیاز، مداخله درمانی انجام دهد.
این روش تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و معمولاً بیمار در همان روز یا حداکثر ۲۴ ساعت بعد از عمل مرخص می‌شود.
چه زمانی لاپاراسکوپی در ناباروری توصیه می‌شود؟
در مرکز رویا، لاپاراسکوپی زمانی توصیه می‌شود که بررسی‌های اولیه (آزمایش‌ها، سونوگرافی، هیستروسونوگرافی یا HSG) نتوانند علت ناباروری را به‌طور دقیق مشخص کنند یا احتمال وجود مشکلات ساختاری مطرح باشد.
موارد شایع استفاده از لاپاراسکوپی در ناباروری عبارت‌اند از:
- بررسی باز بودن لوله‌های رحمی (با تزریق رنگ و مشاهده مستقیم)
- تشخیص و درمان آندومتریوز (حتی در مراحل خفیف یا پنهان)
- برداشت کیست‌های تخمدانی، فیبروم‌های رحمی یا چسبندگی‌های لگنی
- ترمیم ناهنجاری‌های آناتومیک رحم یا لوله‌ها
- درمان ناباروری با علت نامشخص (Unexplained Infertility)
مزایای لاپاراسکوپی در درمان ناباروری
لاپاراسکوپی، نه‌تنها یک ابزار تشخیصی دقیق است، بلکه در بسیاری از موارد، به‌عنوان یک روش درمانی مؤثر نیز عمل می‌کند. این تکنیک، به‌ویژه در درمان ناباروری، مزایای متعددی نسبت به جراحی باز یا روش‌های غیرمستقیم دارد.
۱. کم‌تهاجمی بودن و بهبودی سریع‌تر
برش‌های کوچک (۵ تا ۱۰ میلی‌متر) باعث می‌شوند که درد پس از عمل کمتر، احتمال عفونت پایین‌تر و جای زخم بسیار محدود باشد. بیشتر بیماران در همان روز یا حداکثر ۲۴ ساعت پس از عمل مرخص می‌شوند و می‌توانند طی چند روز به فعالیت‌های روزمره بازگردند.
۲. دقت بالا در تشخیص و درمان هم‌زمان
برخلاف سونوگرافی یا عکس‌برداری، لاپاراسکوپی امکان مشاهده مستقیم اندام‌های داخلی لگن را فراهم می‌کند. پزشک می‌تواند ضایعات کوچک، چسبندگی‌های پنهان یا آندومتریوز خفیف را که در روش‌های دیگر قابل تشخیص نیستند، شناسایی و در همان زمان درمان کند.
۳. کاهش احتمال چسبندگی‌های بعد از جراحی
در جراحی باز، احتمال ایجاد چسبندگی‌های لگنی پس از عمل بیشتر است—که خود می‌تواند باعث ناباروری ثانویه شود. در لاپاراسکوپی، به‌دلیل حداقل دستکاری بافت‌ها و استفاده از ابزارهای ظریف، این احتمال به‌طور چشم‌گیری کاهش می‌یابد.
۴. امکان حفظ ساختار رحم و تخمدان‌ها
در بسیاری از موارد، پزشک می‌تواند با دقت بالا، ضایعات را بدون آسیب به بافت سالم اطراف خارج کند. این موضوع به حفظ عملکرد تخمدان، رحم و لوله‌ها کمک کرده و شانس باروری را افزایش می‌دهد.
۵. مقایسه با سایر روش‌ها
در مقایسه با روش‌هایی مانند هیستروسالپنگوگرافی (HSG) یا سونوگرافی، لاپاراسکوپی اطلاعات دقیق‌تری درباره وضعیت لوله‌ها، تخمدان‌ها و چسبندگی‌ها ارائه می‌دهد. همچنین برخلاف روش‌های صرفاً تشخیصی، در لاپاراسکوپی امکان درمان هم‌زمان نیز وجود دارد.
مراقبت‌های قبل و بعد از لاپاراسکوپی
آمادگی قبل از عمل
پیش از انجام لاپاراسکوپی، پزشک متخصص با بیمار جلسه مشاوره برگزار می‌کند تا هدف از جراحی، روند انجام آن و مراقبت‌های لازم توضیح داده شود. آزمایش‌های خون، بررسی وضعیت قلب و بیهوشی، و در صورت نیاز، سونوگرافی یا عکس‌برداری نیز انجام می‌شود.
دستورالعمل‌های رایج قبل از عمل شامل:
- ناشتا بودن از شب قبل (معمولاً ۸ ساعت پیش از عمل)
- قطع مصرف برخی داروها طبق نظر پزشک
- استحمام شب قبل از عمل و رعایت بهداشت ناحیه شکم
مراقبت‌های بعد از عمل
پس از لاپاراسکوپی، بیمار معمولاً طی چند ساعت در بخش تحت نظر قرار می‌گیرد. در صورت پایدار بودن علائم حیاتی، ترخیص در همان روز یا صبح روز بعد انجام می‌شود.
توصیه‌های پس از عمل:
- استراحت نسبی در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول
- مصرف داروهای تجویز‌شده برای کنترل درد و پیشگیری از عفونت
- پرهیز از فعالیت‌های سنگین تا یک هفته
- مراجعه برای ویزیت پیگیری طبق زمان‌بندی پزشک
بیشتر بیماران طی ۳ تا ۵ روز به فعالیت‌های روزمره بازمی‌گردند و طی ۲ هفته به‌طور کامل بهبود می‌یابند.
چرا لاپاراسکوپی در مرکز رویا؟
در مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری رویا، لاپاراسکوپی نه‌تنها یک جراحی، بلکه بخشی از یک مسیر درمانی جامع و شخصی‌سازی‌شده است.
- تیم جراحی مجرب با تخصص در جراحی‌های ناباروری
- اتاق عمل مجهز به تجهیزات لاپاراسکوپی پیشرفته
- هماهنگی کامل با تیم باروری، جنین‌شناسی و مشاوره
- رعایت کامل اصول ایمنی، استریلیزاسیون و استانداردهای جهانی
- پشتیبانی روان‌شناسی و تغذیه برای آمادگی بهتر قبل و بعد از عمل
درمان ناباروری، سفری است که گاهی نیازمند عبور از مسیرهای تخصصی‌تر است. لاپاراسکوپی در مرکز رویا، با دقت، آرامش و همراهی، این مسیر را برای بیماران هموار می‌سازد تا یک گام دیگر به رؤیای پدر و مادر شدن نزدیک‌تر شوند.