پس از عمل پانکچر (تخمک گیری)، تخمک های جمع آوری شده در آزمایشگاه جنین شناسی با اسپرم های شستشو داده شده لقاح داده می شود. پس از گذشت چند روز تخمک گیری، جنین ها تشکیل می شوند و در صورتی که دارای کیفیت مطلوبی باشند، به رحم مادر انتقال داده می شوند و در صورتی که تعداد جنین های مطلوب زیاد باشد، تعدادی که انتقال داده نمی شود، تحت شرایطی خاص به صورت یخ‌زده و فریزشده نگه داشته می‌شوند تا در صورت ناموفق بودن عمل میکرو اینجکشن اولیه و یا پس از فراهم شدن شرایط مناسب، زوجین بتوانند از آن جنین ها برای تلاش‌های بعدی خود جهت فرزندآوری استفاده نمایند.
عوامل متعددی وجود دارد که منجر به فریز جنین ها می شود. از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
استفاده از جنین ها در صورت شکست میکرو
در صورت شکست زوجین در اولین مرحله میکرو اینجکشن، بدون نیاز به انجام مجدد عمل پانکچر (تخمک کشی)، از جنین های فریز شده جهت ادامه درمان ناباروری استفاده می شود که هزینه کمتری را نیز شامل می شود.
استفاده مجدد از جنین ها در آینده
گاهی زوجین با وجود بارداری موفقیت آمیز در اولین عمل انتقال جنین، تصمیم به فرزندآوری مجدد می گیرند و در صورتی که نیاز به روش های درمان ناباروری، از جنین های فریز شده خود استفاده می کنند. قابل توجه است جنین های فریز را به مدت طولانی قابل نگهداری هستند و همین موضوع فرصت باروری زوجین را برای سال های زیادی فراهم می سازد.
بررسی ژنتیکی جنین ها
گاهی با توجه به سابقه بیماری های خاص در زوجین، می توان از لحاظ ژنتیکی جنین ها را بررسی نمود تا از تولد فرزند دارای بیماری و نقص خاص پیشگیری کرد. در صورتی که زوجین تمایل به انجام تست ژنتیکی مانند PGD (تشخیص ژنتیکی پیش از لانه‌گزینی) و PGS (غربال‌گری ژنتیکی پیش از لانه‌گزینی) داشته باشند، در همان ابتدا در زمان لقاح آزمایشگاهی انجام می شود. اما گایه به توجه به پیچیدگی آزمایش های ژنیتیکی و طولانی شدن نتیجه آن، می توان جنین ها را فریز کرد تا نتایج آزمایش ها مشخص گردد و سپس به رحم منتقل گردد.
عدم آمادگی رحم برای دریافت جنین
گایه اوقات پس از عمل پانکچر و لقاح آزمایشگاهی، رحم آمادگی دریافت جنین را ندارد زیرا ممکن است داروهای محرک تخمک گذاری، زمینه لانه گزینی رحم را ایجاد نمی کنند و درنتیجه باید همه جنین های تشکیل شده فریز گردند. پس از یک الی 2 ماه با مصرف دارو، در صورتی که آندومتر رحم مناسب باشد، پس از انجام جنین ها منتقل می شوند.
فریز کردن جنین برای اهدا
برخی زوجین در پروسه درمان ناباروری خود صاحب تعداد زیادی جنین می شوند که حتی در صورت انتقال تعدادی از آن ها و استفاده از تعدادی دیگر جهت بارداری در آینده، همچنان تعدادی دیگر بدون استفاده باقی می مانند. در این شرایط می توانند آن ها را به بانک جنین های اهدایی به زوجینی اهدا کنند که خود قادر به تولید جنین نمی باشند. باید به این موضوع توجه کرد که این کار مستلزم کیفیت بالای اسپرم و تخمک اهداکننده می باشد. گاهی نیز برخی زوجین صرفا جهت اهدای جنین مراجعه می نمایند و از جنین های تشکیل شده خود جهت بارداری استفاده نمی کنند.
کمبود ذخیره تخمدان
کمبود ذخیره تخمدان در صورتی که همراه با مشکل اسپرم، اختلالات رحمی و لوله های فالوپ، می تواند منجر به ناباروری زوجین شود. به این ترتیب زوجینی که با کمبود ذخیره تخمدان در سنین پایین مواجه هستند و قصد بارداری در سال های آینده را دارند، می توانند پیش از وقوع یائسگی خانم، جهت انجام عمل تخمک کشی و تشکیل جنین به مرکز درمان ناباروری رویا مراجعه نمایند و از جنین های فریز شده خود در آینده جهت فرزندآوری استفاده نمایند.
ابتلا به بیماری های خاص
از آنجایی که برخی از بیماری‌های خاص به مرور زمان قدرت باروری را کاهش می‌دهد و حتی موجب یائسگی زودهنگام می‌گردد؛ لذا با انجماد جنین پیش از درمان‌های جدی نظیر جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و… می‌شود شانس حاملگی در سال‌های آتی را حفظ کرد. ازجمله بیماری‌های اثرگذار بر قدرت باروری می‌توان اندومتریوز شدید، کیست شدید تخمدان، کم‌خونی داسی‌شکل، بیماری‌های کلیوی، لوپوس، سرطان و… را نام برد.
مراحل فریز جنین که به شرح زیر می‌باشد:
- تحریک تخمدان زن: تحریک تخمدان ها جهت تخمک‌گذاری در زمان مشخص برای انجام عمل پانکچر صورت می‌گیرد که با مصرف داروهای هورمونی آگونیست و آنتاگونیست گونادوتروپین‌ها به‌صورت تزریقی یا خوراکی، موجب افزایش رشد و بلوغ فولیکول‌ها می‌گردد.
- تزریق آمپول HCG: پس از بررسی میزان رشد فولیکول‌ها به‌وسیله سونوگرافی واژینال، آمپول HCG برای آزادسازی فولیکول‌های بالغ تزریق می‌شود.
- عمل تخمک کشی: پس از تزریق، زن آماده عمل تخمک‌گیری یا پانکچر می‌گردد که طی آن با مشاهده تخمک‌های بالغ توسط سونوگرافی واژینال، تخمک‌کشی به کمک سوزن نازکی به نام سوزن آسپریت انجام می‌شود.
- لقاح آزمایشگاهی با استفاده از روش آی وی اف یا میکرواینجکشن: با دریافت تخمک و اسپرم و کشت آزمایشگاهی آن‌ها، لقاح صورت می‌گیرد و سلول تخم حدود ۲ تا ۶ روز برای گذراندن مراحل تقسیم سلولی در آزمایشگاه نگهداری می‌شود و پس از آن باید کیفیت جنین یا جنین‌های حاصل مورد بررسی قرار گیرد.
- فریز کردن جنین: جهت فریز جنین‌های تشکیل شده و برای جلوگیری از آسیب رساندن یخ‌زدگی به سلول تخم، ماده (cryoprotective agents) CPAS به کار می‌رود. درصورت استفاده از تکنیک فریز آرام، CPAS طی ۱۰ تا ۲۰ دقیقه به جنین تزریق می‌گردد و دما در طول ۲ ساعت به درجه انجماد می‌رسد. درصورت استفاده از تکنیک فریز سریع یا شیشه‌سازی نیز مقدار زیادی CPAS در مجاورت جنین قرار می‌گیرد و جنین بلافاصله به درون نیتروژن مایع انتقال می‌یابد. در هر دو حالت می‌توان جنین فریز شده را برای مدت طولانی داخل نیتروژن مایع با دمای ۱۹۶- نگهداری کرد.